Eli Lilly uruchamia platformę Tunelab AI, aby wspierać firmy biotechnologiczne w odkrywaniu nowych leków.

Eli Lilly and Company wprowadziła TuneLab, zaawansowaną platformę sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, mającą na celu przekształcenie krajobrazu odkrywania leków. Ogłoszona 9 września 2025 roku, ta inicjatywa umożliwia firmom biotechnologicznym, szczególnie mniejszym, korzystanie z zaawansowanych modeli AI opracowanych na podstawie rozległych badań własnościowych Lilly. Wartość platformy tkwi w jej fundamencie danych zgromadzonych przez lata inwestycji przekraczających 1 miliard dolarów, obejmujących wgląd w setki tysięcy unikalnych cząsteczek w obszarach takich jak dyspozycja leków, profile bezpieczeństwa i testy przedkliniczne. Udostępniając te zasoby, Lilly dąży do wyrównania szans, umożliwiając innowacyjnym firmom przyspieszenie rozwoju nowych terapii bez potrzeby ogromnych inwestycji wewnętrznych w infrastrukturę AI.

Ten ruch podkreśla zmianę w sektorze farmaceutycznym w kierunku innowacji współpracowniczych, gdzie duzi gracze dzielą zaawansowane narzędzia, aby stymulować przełomy. TuneLab działa na ramach uczenia federacyjnego, co zapewnia bezpieczeństwo i prywatność wrażliwych danych zarówno Lilly, jak i jej partnerów. Podejście skoncentrowane na prywatności oznacza, że biotechy mogą doskonalić modele za pomocą własnych zbiorów danych, korzystając z ogromnej bazy wiedzy Lilly, bez bezpośredniego udostępniania danych. Rezultatem jest bardziej efektywny proces identyfikacji obiecujących kandydatów na leki, potencjalnie skracający tradycyjnie długi i kosztowny proces wprowadzania nowych leków na rynek.

Funkcje techniczne i zabezpieczenia prywatności

W sercu TuneLab znajduje się dostęp do pretrenowanych modeli AI, które przewidują kluczowe aspekty zachowania leków, takie jak absorpcja, dystrybucja, metabolizm, wydalanie i toksyczność – zbiorczo znane jako właściwości ADMET. Modele te czerpią z dekad gromadzenia wysokiej jakości, spójnych danych przedklinicznych, w tym pomiarów in vitro i in vivo z związków, które przeszły przez różne etapy rozwoju. System uczenia federacyjnego platformy, hostowany przez zewnętrznego dostawcę, umożliwia współpracę w doskonaleniu modeli bez kompromisów w zakresie własności intelektualnej. Partnerzy wnoszą zanonimizowane dane treningowe w kontrolowany sposób, poprawiając dokładność modeli z czasem, przy jednoczesnym przestrzeganiu ścisłych standardów ochrony danych.

Daniel Skovronsky, główny naukowiec i prezes Lilly Research Laboratories, podkreślił rolę platformy w inkluzywności: „Lilly TuneLab została stworzona jako wyrównywacz, aby mniejsze firmy mogły korzystać z tych samych możliwości AI, których codziennie używają naukowcy Lilly. Udostępniając dostęp, mamy nadzieję przyspieszyć tworzenie nowych leków dla pacjentów, którzy ich potrzebują”. To oświadczenie podkreśla projekt TuneLab nie tylko jako narzędzie, ale jako katalizator szerszego wzrostu ekosystemu. Wybrane biotechy zyskują początkowo darmowy dostęp, z możliwością integracji swoich danych na wzajemne korzyści, tworząc cnotliwy cykl innowacji.

Wstępne partnerstwa napędzające adopcję

Uruchomienie TuneLab jest wsparte dwoma znaczącymi współpracami, które demonstrują jego natychmiastowe praktyczne zastosowania. Circle Pharma, firma biotechnologiczna w stadium klinicznym specjalizująca się w terapii makrocykli dla onkologii, zgodziła się zintegrować TuneLab z swoją własnościową platformą MXMO. To partnerstwo ma na celu poprawę predykcji przepuszczalności komórkowej, doustnej biodostępności i skalowalności produkcji makrocykli – cząsteczek, które celują w trudne białka często uważane za „niedrogowalne”. Główny kandydat Circle Pharma, CID-078, doustny inhibitor RxL cykliny A/B obecnie w badaniach fazy 1 dla zaawansowanych guzów litych, bezpośrednio skorzysta. Constantine Kreatsoulas, Ph.D., wiceprezes senior i szef nauk o odkrywaniu technologii w Circle Pharma, zauważył: „Jesteśmy podekscytowani partnerstwem z Lilly i dostępem do TuneLab. Ta współpraca dalej wzmocni naszą platformę MXMO... Ta współpraca przychodzi w ważnym momencie wzrostu w Circle Pharma, z naszym głównym programem, CID-078, teraz w rozwoju klinicznym i naszym przedklinicznym pipeline szybko postępującym w celu adresowania cyklin i innych historycznie niedrogowalnych celów w onkologii”.

Równolegle insitro, biotech napędzany AI skupiony na uczeniu maszynowym dla odkrywania terapeutycznego, współpracuje z Lilly w celu opracowania specjalistycznych modeli dla projektowania małych cząsteczek leków. Budując na ich umowie z października 2024 roku dotyczącej chorób metabolicznych, ta ekspansja obejmuje trenowanie modeli na zbiorach danych ADMET Lilly, aby dokładniej przewidywać wydajność in vivo. Insitro wniesie swoją ekspertyzę w budowaniu modeli ML, z wynikowymi narzędziami dostępnymi dla obu firm i partnerów TuneLab. Daphne Koller, Ph.D., założycielka i CEO insitro, skomentowała: „Szybki projekt bezpiecznych i skutecznych małych cząsteczek od dawna był świętym Graalem w odkrywaniu leków... Dlatego jesteśmy szczególnie podekscytowani ponownym partnerstwem z Lilly w przynoszeniu naszych możliwości ML do ich unikalnego zbioru danych”. Philip Tagari, główny naukowiec insitro, dodał, że te modele mogą „podnieść szerszy ekosystem”, umożliwiając wcześniejszą identyfikację realnych kandydatów, ostatecznie poprawiając wyniki pacjentów poprzez szybsze, bardziej ukierunkowane terapie.

Szersze implikacje dla branży farmaceutycznej

Debiut TuneLab wpisuje się w rosnące momentum adopcji AI w farmacji, napędzane zachętami regulacyjnymi i presjami ekonomicznymi. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) promuje alternatywy dla testów na zwierzętach, z symulacjami AI oferującymi obiecującą ścieżkę do bardziej etycznych i efektywnych ocen bezpieczeństwa. Analitycy branżowi prognozują eksplozywny wzrost w tej przestrzeni: Precedence Research szacuje globalny rynek AI w odkrywaniu leków na 6,93 miliarda dolarów w 2025 roku, rozszerzający się do 16,52 miliarda dolarów do 2034 roku. Podobnie DelveInsight prognozuje 37,67% roczny wzrost złożony od 2024 do 2030 roku, napędzany postępami w modelowaniu predykcyjnym i integracji danych. MarketsandMarkets przewiduje, że sektor osiągnie 6,89 miliarda dolarów do 2029 roku przy CAGR 29,9%, podkreślając rolę AI w cięciu kosztów rozwoju nawet o 30% i terminów o lata.

Ta platforma odzwierciedla również strategiczny pivot w kierunku otwartej innowacji, kontrastując z historycznie silosowanymi wysiłkami R&D. Demokratyzując dostęp do wysokowartościowego AI, Lilly pozycjonuje się jako hub dla ekosystemu biotech, potencjalnie stymulując odkrycia w obszarach takich jak onkologia, immunologia i dalej. Wyzwania pozostają, w tym zapewnienie generalizowalności modeli na różnorodnych zbiorach danych i nawigacja etycznych obaw wokół biasu AI w opiece zdrowotnej, ale wczesne wskaźniki sugerują, że TuneLab może ustanowić nowy standard dla współpracowniczego rozwoju leków.

Połączenie z ekosystemem Catalyze360 Lilly

TuneLab integruje się bezproblemowo z inicjatywą Catalyze360 Lilly, uruchomioną w styczniu 2024 roku w celu wspierania wczesnych etapów biotech niezależnie od fokus terapeutycznego. Ten holistyczny program oferuje wieloaspektową pomoc: strategiczne inwestycje poprzez Lilly Ventures, nowoczesne przestrzenie laboratoryjne w Gateway Labs w Bostonie oraz praktyczne wsparcie rozwoju poprzez ExploR&D dla optymalizacji procesów i skalowania. Dodając TuneLab, Catalyze360 teraz obejmuje wzmocnienie AI, tworząc kompleksowe źródło dla wschodzących firm. Uczestnicy wymieniają wkłady danych na te korzyści, fosterując sieciową społeczność, która napędza ciągłe doskonalenie modeli i wspólny postęp w kierunku wyników centrowanych na pacjencie.