Rząd Węgier wprowadził inicjatywę Otthon Start jako znaczący impuls dla własności mieszkaniowej, stanowiącą największy taki wysiłek od czasu transformacji politycznej kraju w 1989 roku. Uruchomiony 1 września 2025 roku, ten wspierany przez państwo program pożyczkowy skierowany jest do osób kupujących pierwszy raz, oferując dostęp do przystępnego finansowania bez surowych wymagań, takich jak małżeństwo czy posiadanie dzieci. Kwalifikujące się osoby mogą uzyskać pożyczki do 50 milionów węgierskich forintów (około 125 000 euro) przy stałej stopie procentowej nie przekraczającej 3 procent na maksymalny okres 25 lat. Stanowi to wyraźny kontrast w stosunku do panujących na rynku stóp, które wahają się w granicach 6-9 procent, co może zaoszczędzić pożyczkobiorcom dziesiątki milionów forintów w ciągu trwania pożyczki.
Głównym celem programu jest ożywienie spowolnionego rynku mieszkaniowego, dotkniętego niepewnościami gospodarczymi, wysoką inflacją i podwyższonymi kosztami pożyczek w ostatnich latach. Poprzez obniżenie barier wejścia, program dąży do zwiększenia transakcji nieruchomościowych, stymulowania nowej budowy i rozwiązania pokoleniowego podziału we własności mieszkaniowej - gdzie tylko około 40 procent Węgrów poniżej 40 roku życia posiada domy w porównaniu do 80 procent tych powyżej 40 roku. Eksperci zauważają, że Otthon Start może dodać dziesiątki tysięcy nowych nabywców na rynek, wspierając wzrost gospodarczy poprzez zwiększone wydatki konsumenckie i tworzenie miejsc pracy w powiązanych sektorach, takich jak budownictwo i usługi nieruchomościowe.
Kryteria kwalifikacyjne są wyjątkowo inkluzywne: wnioskodawcy muszą mieć co najmniej 18 lat, stały dochód, co najmniej dwa lata składek na ubezpieczenie społeczne oraz nie posiadać więcej niż 50 procent własności w istniejącej nieruchomości mieszkalnej o wartości powyżej 15 milionów forintów w ciągu ostatniej dekady. Zagraniczni rezydenci z pozwoleniem na stały pobyt na Węgrzech również mogą się kwalifikować, rozszerzając zasięg programu. Co ważne, program można łączyć z innymi subsydiami, takimi jak CSOK Plusz dla rodzin czy pożyczki na oczekiwane dziecko, co dodatkowo zmniejsza obciążenia finansowe.
Płynne uruchomienie i intensywna konkurencja bankowa
Wdrożenie Otthon Start przebiegło bez zakłóceń, a banki komercyjne wykazały solidne przygotowanie poprzez wydłużone godziny otwarcia, wzmocnioną obsadę personelu i ulepszone systemy IT do obsługi fali wniosków. Tylko w pierwszym tygodniu tysiące potencjalnych nabywców odwiedziło oddziały, inicjując procesy pożyczkowe, które przekroczyły początkowe prognozy. Miklós Panyi, parlamentarny i strategiczny sekretarz stanu w Biurze Premiera, pochwalił ten "mocny start" w aktualizacji na mediach społecznościowych, podkreślając, jak inicjatywa już przyczynia się do rekordowej aktywności w sektorze nieruchomości.
Konkurencja wśród pożyczkodawców nasiliła się natychmiast, obniżając stopy procentowe poniżej rządowego limitu 3 procent. Na przykład Gránit Bank oferował stopy już od 2,85 procent, podczas gdy CIB Bank podążał za nim z 2,95 procent. Kierownicy oddziałów w instytucjach takich jak MBH Bank raportowali podwojenie liczby klientów w dniu uruchomienia i potrojenie do połowy tygodnia, co odzwierciedla natychmiastową atrakcyjność programu. To konkurencyjne środowisko nie tylko korzysta konsumentom dzięki lepszym warunkom, ale także podkreśla zaufanie sektora bankowego do długoterminowej rentowności schematu.
Szeroki wpływ krajowy na popyt mieszkaniowy
Wpływ programu wykracza daleko poza Budapeszt, z znaczącym zainteresowaniem w obszarach wiejskich i regionalnych. Dane z pierwszego tygodnia wskazują, że jeden na pięciu wnioskodawców pochodzi ze stolicy, podczas gdy reszta z innych miast i terenów wiejskich. W co najmniej 11 powiatach zainteresowanie nieruchomościami dorównało lub przewyższyło poziomy w Budapeszcie, sygnalizując zrównoważone ożywienie na skalę krajową.
Platformy nieruchomości odnotowały dramatyczne wzrosty aktywności. Na ingatlan.com wyszukiwania nieruchomości wzrosły o 47 procent w sierpniu przed uruchomieniem, a na zenga.hu liczba użytkowników prawie się podwoiła. Według wskaźnika popytu na rynku mieszkaniowym Duna House, sierpień 2025 roku był najsilniejszym od 2020 roku, z wzrostem o 43 procent w porównaniu do lipca i 53 procent rok do roku. Dane z początku września pokazują, że średnie ceny mieszkań w Budapeszcie wzrosły o prawie 3 procent, choć eksperci ostrzegają, że utrzymujący się popyt może prowadzić do dalszej inflacji, jeśli podaż nie nadąży.
Ten wzrost wpisuje się w szersze trendy: badania pokazują, że 60,5 procent kwalifikujących się osób planuje złożyć wniosek, a prawie jedna czwarta zamierza to zrobić w ciągu trzech miesięcy. Poza bezpośrednimi nabywcami, program pośrednio pomaga najemcom poprzez potencjalną stabilizację lub obniżenie cen najmu, gdy więcej osób przechodzi na własność.
Zmiany regulacyjne i innowacyjne funkcje
Aby zwiększyć dostępność, Węgierski Bank Narodowy zniósł ograniczenia wiekowe w swojej regule 10 procent kapitału własnego z dniem 1 września 2025 roku. Oznacza to, że nabywcy potrzebują tylko 10 procent wkładu własnego ogółem - znacznie poniżej typowego 20 procent wymagania rynkowego. Dla nieruchomości o wartości 30 milionów forintów oznacza to zaledwie 3 miliony forintów kapitału własnego zamiast 6 milionów, a dla domu o wartości 50 milionów forintów - 5 milionów zamiast 10 milionów.
Uzupełniając pożyczki, rząd uruchomił w tym tygodniu aplikację mobilną "Startolj rá", która została pobrana przez tysiące osób. Pomaga ona użytkownikom w sprawdzaniu kwalifikowalności, obliczaniu spłat i eksplorowaniu kompatybilnych nieruchomości. W powiązanym impulsie dla budownictwa, prawie 30 000 propozycji budowy nowych domów zostało złożonych do biur programu w ciągu trzech tygodni, angażując dziesiątki deweloperów i liczne miasta.
Limity nieruchomości zapewniają przystępność: mieszkania są ograniczone do 100 milionów forintów (z limitem 1,5 miliona forintów za metr kwadratowy), podczas gdy domy rodzinne lub farmy mogą osiągnąć 150 milionów forintów przy tym samym ograniczeniu na metr. Proceduralne zabezpieczenia obejmują 30-dniowy termin na zakupy, 60 dni na budowy oraz pięcioletnie ograniczenie na sprzedaż lub obciążenie nieruchomości, aby zapobiec spekulacyjnemu flippingowi.
Potencjalne wyzwania i perspektywy długoterminowe
Chociaż Otthon Start wzbudził optymizm, analitycy ostrzegają przed ryzykiem, takim jak presja na wzrost cen nieruchomości, przypominająca podobny program pożyczek 2 procent w Polsce, który doprowadził do przegrzania rynku. Na Węgrzech przestarzałe rejestry własności mogą zawyżać efektywne wkłady własne, a niektóre zakupy - takie jak garaże czy udziały w spadku rodzinnym - są wykluczone. Oceny kredytowe i wyceny pozostają obowiązkowe, potencjalnie dyskwalifikując zawyżone oferty.
Patrząc w przyszłość, nieograniczone finansowanie programu i brak limitów czasowych pozycjonują go jako zrównoważony czynnik ożywienia gospodarczego. Może on zapoczątkować "lawinę na rynku pracy" poprzez zachęcanie do mobilności, z implikacjami dla nawet 1,2 miliona pracowników poniżej 35 roku życia, którzy mogą się przeprowadzić w poszukiwaniu lepszych możliwości. W połączeniu z innymi zachętami, Otthon Start nie tylko ułatwia pierwsze domy, ale także wspiera szersze cele, takie jak ulepszenia efektywności energetycznej i rewitalizacja terenów wiejskich, obiecując transformacyjny wpływ na krajobraz mieszkaniowy Węgier.