Podczas spotkania Summer Davos w Tianjin, odbywającego się w ramach Światowego Forum Ekonomicznego, Premier Li Qiang wyraził silne przekonanie o zdolności Chin do utrzymania stosunkowo szybkiego tempa wzrostu gospodarczego. Podkreślił trwającą transformację kraju z centrum produkcyjnego w to, co nazwał „główną potęgą konsumpcyjną”, opartą na solidnych fundamentach przemysłowych. Te uwagi podkreślają determinację Pekinu do osiągnięcia ambitnego celu wzrostu PKB na poziomie „około 5%” w 2025 roku, nawet w obliczu nasilających się tarć handlowych na świecie.
Wzrost wydatków konsumenckich
Najnowsze dane wskazują na rosnący popyt wewnętrzny. Sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła o 6,4% rok do roku w maju, co oznacza najszybsze tempo wzrostu od grudnia 2023 roku i przyspieszenie w porównaniu z kwietniowym wzrostem o 5,1%. Narodowe Biuro Statystyczne przypisało ten solidny wynik zbieżności czynników, w tym rządowym programom wymiany, wpływowej festiwalowi zakupowemu „618” oraz rozszerzonym politykom bezwizowym. Sprzedaż artykułów gospodarstwa domowego i powiązanych towarów, w szczególności, odnotowała znaczny skok o 53% w maju, przyczyniając się do ogólnego wzrostu sprzedaży detalicznej o 1,9 punktu procentowego. W 2024 roku wydatki konsumenckie stanowiły 44,5% wzrostu gospodarczego Chin, przewyższając wkład inwestycji i eksportu.
Pekin aktywnie wdrożył szerokie wsparcie polityczne w celu ożywienia konsumpcji w bieżącym roku. W marcu przedstawiono kompleksowy 30-punktowy plan, który koncentrował się na zwiększaniu dochodów i subsydiach konsumpcyjnych. Ponadto chińskie banki otrzymały instrukcje, aby rozszerzyć kredytowanie konsumenckie, co sygnalizuje skoordynowane wysiłki na rzecz zwiększenia popytu wewnętrznego.
Sceptycyzm w obliczu wyzwań strukturalnych
Mimo optymizmu rządu, wielu analityków wyraża sceptycyzm co do zdolności Chin do osiągnięcia 5% celu bez rozwiązania trwających napięć handlowych z USA. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) przewiduje, że potencjalny wzrost Chin może spowolnić do około 3,8% w latach 2025-2030, jeśli nie zostaną wprowadzone znaczące reformy strukturalne.
Zaufanie konsumentów, kluczowy element wzrostu napędzanego konsumpcją, pozostaje kruche. Badania McKinsey wskazują, że 36% respondentów zgłosiło „niepokój związany z pracą”. W konsekwencji roczny wzrost konsumpcji ma wynieść zaledwie 2,3% w 2025 roku, co jest tempem zbliżonym do 2,4% zanotowanego w 2024 roku. Jak zauważył Economic Times, „Większe wsparcie polityczne dla gospodarstw domowych mogłoby ułatwić przejście na wzrost napędzany konsumpcją, ale ta zmiana pozostaje politycznie wrażliwa dla rządzącej Partii Komunistycznej”.
Długoterminowa strategia transformacji
Strategiczne przestawienie na konsumpcję ma na celu zmniejszenie zależności Chin od eksportu, zwłaszcza w erze narastającego protekcjonizmu handlowego. Oxford Economics przewiduje, że średni roczny wzrost PKB Chin w tej dekadzie może zmniejszyć się o połowę w porównaniu z poprzednimi dziesięcioleciami, stabilizując się na poziomie około 4,5%.
Premier Li Qiang podkreślił tę długoterminową wizję, stwierdzając: „Dążymy do tego, aby Chiny przekształciły się z głównej potęgi produkcyjnej w kolosalny rynek konsumencki. To otworzy ogromne i niewykorzystane rynki dla firm z wielu krajów”. Chociaż oficjalny cel wzrostu PKB Chin na poziomie 5% w 2025 roku odzwierciedla determinację rządu do utrzymania stabilnego wzrostu w obliczu globalnych wyzwań, jego realizacja będzie wymagała delikatnej równowagi między stymulowaniem konsumpcji krajowej, zwiększaniem inwestycji i zarządzaniem osłabionym eksportem netto z powodu utrzymujących się tarć handlowych. Oczekuje się, że interwencja rządu, bodźce fiskalne i inwestycje infrastrukturalne odegrają kluczową rolę w osiągnięciu tego ambitnego celu. Jednak zewnętrzne napięcia handlowe i wewnętrzne wyzwania strukturalne nadal stanowią znaczące przeszkody, co skłania wiele niezależnych prognoz do przewidywania wzrostu bliżej 4,0-4,7%. Ostateczny sukces będzie zależał od wzajemnego oddziaływania ożywienia konsumpcji, ekspansji inwestycji i potencjalnego złagodzenia tarć handlowych.
